Category: Food & Drink

Nazywana „płynnym złotem”, oliwa z oliwek jest nieodłączną częścią śródziemnomorskiej diety – ma wszechstronne zastosowanie w kuchni, w tym jako zdrowy dressing do sałatek. Oliwki natomiast mogą być częścią meze bądź pojawić się na stole w towarzystwie wiejskiego chleba i sera halloumi podczas tradycyjnego cypryjskiego śniadania.
 
Na koniec sezonu z czarnych (dojrzałych) oliwek tłoczy się oliwę, zielone zaś konserwuje w postaci popularnego na wyspie przysmaku „tsakkistes”, co oznacza „pęknięte”. Po zebraniu zielone oliwki są myte, a następnie rozłupywane przy pomocy kamienia, po czym zanurzane w zalewie. Podaje się je z ziarnami kolendry, czosnkiem, oliwą z oliwek i cytryną.
 
Czarne oliwki konserwuje się w soli i przechowuje w dużych słojach, aby wystarczyły na cały rok. 

Winogrona uprawiane są na Cyprze nieprzerwanie od wieków, ponieważ Cypr był jedynym miejscem niedotkniętym straszliwą zarazą winorośli wywołaną przez filoksery, która w XIX wieku wyniszczyła bardzo wiele upraw w całej Europie.
 
Dwie najpowszechniejsze rodzime odmiany winogron uprawiane na wyspie to Mavro (czerwone) i Xynisteri (białe). Starożytna odmiana Maratheftiko (czerwone) występuje nieco rzadziej. W ostatnich latach zaczęto uprawę wielu nowych odmian winogron, które istotnie przyczyniły się do polepszenia cypryjskich win.
 
Poza produkcją wina, winogron używa się do rozmaitych deserów i słodyczy, na przykład palouze (winogronowy „pudding” – budyń) i soutzoukous (migdały oblane słodką winogronową galaretką). 

The savoury cheese pie, Flaouna, is one of the main treats of Greek Orthodox Easter, and is traditionally made on Holy Thursday (preceding Good Friday).

Containing eggs, cheese, raisins and mint, Flaounes make use of products that are not permitted during the fasting period before Easter, and are prepared for consuming after the fast is broken. A specially made cheese that rises and does not melt easily is produced on the island specifically for making Flaounes. These delicious pies were traditionally baked in a clay oven after the women of the family had gathered together to make them.

As they freeze well, they are now often batch-made in the run-up to Easter and eaten throughout the year. Nowadays you can also find them all-year-round in local bakeries, although more so during the Easter period.

Paskia is a variation of flaouna, in which the filling is replaced with cubes of lamb, vegetables and cheese, as well as herbs and spices.

Kourampiedes to niewielkie kruche ciasteczka, które dzięki obfitej posypce z cukru pudru z wyglądu przypominają małe zaspy śnieżne. Niekiedy zawierają orzechy, a w tradycyjnej odsłonie – prażone migdały oraz pistacje, jak również suszone daktyle.
 
Ciasteczka przyrządza się zwykle na Boże Narodzenie, choć ich nieco inną wersję pod nazwą „loukoumi” można spotkać na weselach, bowiem biały kolor symbolizuje czystość.
 
Bez względu na to, czy zajadacie kourampiedes na Boże Narodzenie (paczkowane są do kupienia w piekarniach), czy otrzymaliście je w podziękowaniu za przybycie na czyjeś wesele – są tak samo kruche jak pyszne! 

Tahinopita to słodka bułeczka z tahiną (pasta z prażonych nasion sezamu) i melasą karobową. Jada się ją przez cały rok, choć szczególnie często w okresie wielkopostnym.
 
Tahinopity można kupić w każdej piekarni na wyspie. Mimo że są słodkie, ich smak jest wyjątkowo nieoczywisty. Często zawierają mastyks bądź cynamon, a bułeczki produkowane na większą skalę mogą mieć w składzie cukier zamiast dużo zdrowszej melasy z chleba świętojańskiego. 

Kuchnia Cypru nie mogłaby się obejść bez chlebków pita – owalnego, lekko wyrośniętego pieczywa mogącego mieć różną wielkość, które można rozciąć i wypełnić wybranym nadzieniem.
 
Takie „kieszonki” można nadziać pokrojonym w drobną kostkę grillowanym mięsem, aby powstały souvlakia – tradycyjne cypryjskie danie na wynos. Pita wypełniona serem halloumi i lountzą (peklowaną polędwicą wieprzową) jest na Cyprze pierwszym skojarzeniem dla słowa „kanapka”!
 
Pity podaje się także z dipami, a nierzadko również jako część meze. Można je również zamówić zamiennie z innym pieczywem w restauracji. 

Na Cyprze uprawia się głównie migdały, pistacje, orzechy włoskie, laskowe oraz ziemne, które spożywa się na surowo, prażone i solone. Orzechy wchodzą w skład kruchych batonów pastelaki, nadziewanych wypieków takich jak kataifi czy baklawa, jak również wielu innych słodkości oraz deserów. Z migdałów powstaje tradycyjny napój o nazwie soumada.
 
Opakowania cypryjskich orzechów można kupić w każdym supermarkecie; dostępne są też mieszanki orzechów, do których niekiedy dodaje się też lokalne suszone owoce. Bez względu na formę, bakalie mogą stanowić wspaniały prezent lub pamiątkę z pobytu na wyspie! 

Koulouri to bardzo smaczne pieczywo o teksturze zbliżonej do ciasta posypane ziarnami sezamu, kminku i anyżu.
 
Zwykle koulouri ma kształt dużego obwarzanka lub mniejszych pierścieni, bądź też podłużnego bochenka z nacięciami, które ułatwiają odrywanie kawałków.
 
Wersja specjalna pieczywa nazywa się lagana i cieszy się największą popularnością w święto Zielonego Poniedziałku, gdy mieszkańcy wyspy chętnie urządzają wielkopostne pikniki w plenerze, rozpoczynając okres wielkanocnego postu. 

Kolokoti to po prostu pyszny pierożek z dynią. Jest ogólnodostępny w całodobowych piekarniach, a nieraz trudno oprzeć się pokusie zjedzenia go prosto z torebki po drodze do domu.
 
Pierożek nadziewany jest kawałkami dyni pokrojonymi w kostkę, kaszą bulgur, oliwkami oraz rodzynkami, przyprawiany zaś – cynamonem oraz niekiedy koperkiem. Następnie zawija się go w kształt półksiężyca niczym calzone. Kolokoti jada się często w okresie Wielkiego Postu. 

Shamishi to smażone semolinowe kieszonki, które można na ogół kupić podczas cypryjskich świąt czy festynów na tych samych straganach co loukmades (miodowe pączki).
 
Kieszonki z ciasta wypełnia się gotowaną słodką pastą semolinową, smaży do osiągnięcia idealnej złocistości, po czym posypuje cukrem pudrem z cynamonem. Podobnie jak w przypadku innych przepisów, istnieją różne wariacje na temat shamishi – niektórzy na przykład dodają do nadzienia mastyksu i aromatu pomarańczowego.