Category: Φαγητό & Ποτό

Το κυπριακό καλοκαίρι δε μπορεί να είναι πλήρες χωρίς τα δροσερά κατακόκκινα καρπούζια, τα οποία στην Κύπρο έχουν την τάση να είναι και υπερμεγέθη!!

Τα Κοκκινοχώρια της περιοχής της Αμμοχώστου είναι οι κυριότεροι παραγωγοί καρπουζιών και θα βρείτε συχνά πωλητές καρπουζιών σταθμευμένους στην άκρη του δρόμου να πουλάνε τη ζουμερή εσοδεία τους.

Αν κι ο συνδυασμός μπορεί ν΄ ακούγεται κάπως παράξενος, το καρπούζι τρώγεται σχεδόν πάντοτε με χαλούμι, ως ένα παραδοσιακό κυπριακό πρόγευμα ή ελαφρύ βραδινό γεύμα.

Γνωστό και ως «υγρός χρυσός», το ελαιόλαδο είναι αναπόσπαστο μέρος της μεσογειακής δίαιτας, και μπορείτε να το απολαύσετε ως ντρέσινγκ σε σαλάτες ή ως ένα εύκολο στη χρήση μαγειρικό λάδι. Οι ελιές μπορούν να καταναλωθούν ως μέρος του κυπριακού μεζέ ή ως κομμάτι του παραδοσιακού κυπριακού γεύματος με τη συνοδεία χωριάτικου ψωμιού και χαλουμιού.

Στο τέλος της σεζόν, οι μαύρες (ώριμες) ελιές συμπιέζονται για να παράξουν το λάδι, ενώ οι πρώιμες πράσινες ελιές «τσακίζονται» δηλαδή συνθλίβονται, για να παράξουν τη δημοφιλή λιχουδιά των «τσακκιστών» ελιών. Μετά τη συγκομιδή τους, οι πράσινες ελιές πλένονται, συνθλίβονται με μια πλακωτή πέτρα και μουλιάζουν σε αλατόνερο. Σερβίρονται με σπόρους κόλιανδρου και φυλάσσονται σε βάζα για να καταναλωθούν όλο τον χρόνο. 

Το σταφύλι καλλιεργείται χωρίς καμία διακοπή στην Κύπρο εδώ και αιώνες, καθώς το νησί ήταν το μοναδικό μέρος στο οποίο δε διαδόθηκε η ασθένεια του σκαθαριού Φιλοξέρα, το οποίο κατέστρεψε τις καλλιέργειες αμπελιών σ΄ όλη την Ευρώπη το 1800.

Οι δύο πιο κοινές ντόπιες ποικιλίες είναι το Μαύρο (κόκκινο) και το Ξηνιστέρι (λευκό). Επίσης καλλιεργείται σε μικρότερο βαθμό και η αρχαία ποικιλία Μαραθεύτικο (κόκκινο). Τα τελευταία χρόνια πολλές νέες ποικιλίες εισάγονται για καλλιέργεια, οι οποίες έχουν αναβαθμίσει τα κρασιά που παράγονται στο νησί.

Εκτός από την παραγωγή του κρασιού, τα σταφύλια χρησιμοποιούνται για την παρασκευή πολλών γλυκών όπως είναι ο παλουζές και ο σουτζιούκος. 

Αυτή η αλμυρή τυρόπιττα είναι ένα από τις κυριότερες λιχουδιές του Ορθόδοξου Πάσχα και παραδοσιακά φτιάχνεται την Μεγάλη Πέμπτη.

Οι φλαούνες φτιάχνονται με αυγά, τυρί, σταφίδες και φρέσκο δυόσμο, συστατικά δηλαδή που δεν επιτρέπεται η κατανάλωσή τους κατά την περίοδο της νηστείας πριν τη γιορτή του Πάσχα. Ετοιμάζονται πριν το τέλος των νηστειών για να είναι έτοιμες προς κατανάλωση την ημέρα του Πάσχα. Το τυρί που χρησιμοποιείται στις φλαούνες παρασκευάζεται στην Κύπρο ειδικά για το σκοπό αυτό, για να μην λιώνει εύκολα και να φουσκώνει κατά το ψήσιμο των φλαούνων. Αυτές οι πεντανόστιμες πίτες ψήνονται στους παραδοσιακούς φούρνους από πηλό από τις γυναίκες της οικογένειας που μαζεύονται όλες για να τις ζυμώσουν και να τις φουρνίσουν.

Καθώς οι φλαούνες μπορούν καταψυχθούν πολύ καλά, φτιάχνονται πλέον και σε περιόδους εκτός του Πάσχα, έτσι ώστε να καταναλώνονται όλο τον χρόνο. Στις μέρες μας μπορείτε επίσης να τις βρείτε σ΄ όλους τους φούρνους όλο τον χρόνο, αν και είναι πιο δημοφιλής την Πασχαλινή Περίοδο.

Η Πασκιά είναι μια παραλλαγή της φλαούνας, στην οποία η γέμιση αντικαθίσταται με κύβους μοσχαρίσιου κρέατος, λαχανικών και τυριού, μαζί με αρωματικά βότανα και μπαχαρικά. 

Οι κουραμπιέδες είναι πολύ μικρά μπισκοτάκια, τύπου μικρά ψωμάκια, οι οποίοι μοιάζουν με μικρά βουναλάκια από χιόνι λόγω της μπόλικης ζάχαρης άχνης με την οποία πασπαλίζονται. Κάποιες εκδοχές τους μπορεί να περιλαμβάνουν ξηρούς καρπούς. Παραδοσιακά περιλαμβάνουν καβουρδισμένα αμύγδαλα και χαλεπιανά καθώς και αποξηραμένους χουρμάδες.

Ενώ συνήθως παρασκευάζονται τα Χριστούγεννα, προσφέρονται επίσης με μια μικρή παραλλαγή ως κεραστικά στους γάμους, κι είναι γνωστοί ως «λουκούμια», το λευκό χρώμα των οποίων συμβολίζει την αγνότητα.

Είτε απολαμβάνετε τους κουραμπιέδες την περίοδο των Χριστουγέννων (οι οποίοι διατίθενται επίσης συσκευασμένοι και στους φούρνους) ή ως κεραστικό σ΄ ένα γάμο, θα διαπιστώσετε ότι η γεύση τους είναι πεντανόστιμη!

Η ταχινόπιτα είναι ένα γλυκό αρτοσκεύασμα, το οποίο φτιάχνεται από ταχίνι (καβουρδισμένοι και λιωμένοι σαν πουρέ σπόροι σησαμιού), μαζί με χαρουπόμελο. Αν και η ταχινόπιτα απολαμβάνεται ολόχρονα, είναι ιδιαίτερα δημοφιλής κατά τη διάρκεια των νηστειών της Σαρακοστής.

Μπορείτε να βρείτε ταχινόπιτες σε όλους τους τοπικούς φούρνους κι αν και είναι γλυκές, έχουν μια ασυνήθιστη γεύση. Συχνά στα συστατικά παρασκευής τους προστίθενται μαστίχα και κανέλα, αλλά στις πιο εμπορικές εκδοχές τους μπορεί να χρησιμοποιείται ζάχαρη αντί του πιο υγιεινού χαρουπόμελου. 

Η κουζίνα του νησιού δεν θα ήταν πλήρης χωρίς το ψωμί πίτα – το επίπεδο ψωμί με προζύμι σε σχήμα οβάλ, το οποίο παρασκευάζεται σε διάφορα μεγέθη και το οποίο μπορεί να μοιραστεί στη μέση ως μια «τσέπη».

Οι «τσέπες» αυτές, γεμίζονται παραδοσιακά με σουβλάκια και ο συνδυασμός των δύο αποτελούν το παραδοσιακό εθνικό «γρήγορο» φαγητό. Η πίτα είναι τέλεια σε συνδυασμό με χαλούμι και λούντζα για ένα πραγματικά αυθεντικό κυπριακό σάντουιτς.

Η πίτα σερβίρεται επίσης με συνοδεία διαφόρων ντιπς και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι ενός γεύματος μεζέ. Σε πολλά εστιατόρια σερβίρεται επίσης στη θέση του ψωμιού. 

Οι κύριοι ξηροί καρποί που καλλιεργούνται στο νησί είναι αμύγδαλα, χαλεπιανά, φουντούκια, καρύδια και φιστίκια. Όλοι αυτοί οι ξηροί καρποί καταναλώνονται τόσο ωμοί όσο και καβουρδισμένοι και αλατισμένοι. Χρησιμοποιούνται για το παστελάκι, καθώς και για τα σιροπιαστά γλυκά όπως είναι το κανταΐφι και ο μπακλαβάς, καθώς και σε πολλά άλλα γλυκά και επιδόρπια. Η Σουμάδα, ένας παραδοσιακός συμπυκνωμένος χυμός, παρασκευάζεται από αμύγδαλα.

Μπορείτε να βρείτε συσκευασμένους κυπριακούς ξηρούς καρπούς στα ράφια των υπεραγορών είτε κατά είδος είτε και ανάμεικτους, οι οποίοι περιλαμβάνουν επίσης και ξηρά φρούτα. Είναι το τέλειο δώρο για να πάρετε μαζί σας στην πατρίδα σας!

Το κουλούρι είναι ένα εύγευστο ψωμί, του οποίου η υφή είναι σχεδόν όπως το κέικ. Καλύπτεται με σουσάμι, γλυκάνισο και κύμινο.

Συνήθως ψήνεται σε σχήμα ενός μεγάλου δακτυλιδιού, ή σε μικρότερα ατομικά μεγέθη ή ως ένα μεγάλο καρβέλι με ορθογώνια κομμάτια, τα οποία χαράζονται πριν το ψήσιμο για να κόβονται εύκολα.

Μια ξεχωριστή εκδοχή του κουλουριού είναι η Λαγάνα, η οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλής την Καθαρά Δευτέρα – μια μέρα που οι ντόπιοι εκδράμουν στην εξοχή για να απολαύσουν το σαρακοστιανό πικνικ τους και ν΄ αρχίσουν την περίοδο της νηστείας πριν από τη γιορτή του Πάσχα. 

Η κολοκοτή είναι μια απλή αλλά νόστιμη πίτα με κολοκύνθα, η οποία τρώγεται στο χέρι και μπορείτε να τη βρείτε στους φούρνους που λειτουργούν όλο το εικοσιτετράωρο.

Η ζύμη γεμίζει με κολοκύνθα, η οποία κόβεται σε κύβους, πλιγούρι, ελαιόλαδο και σταφίδες, τα οποία καρυκεύονται με κανέλα και μερικές φορές άνηθο. Ακολούθως σκεπάζεται όπως το καλτζόνε σ΄ ένα σχήμα όπως το μισοφέγγαρο. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλές ως ένα σαρακοστιανό φαγητό.