Παραδοσιακά ο καλύτερος τρόπος, για να γνωρίσεις πραγματικά ένα μέρος είναι να το διανύσεις περπατώντας. Παρά τη μικρή του έκταση, το νησί της Κύπρου ενσωματώνει με εντυπωσιακό τρόπο στο φυσικό και ποικιλόμορφο τοπίο του παρελθόν 10.000 χρόνων.
Με ευνοϊκό κλίμα ολόχρονα, η υπέροχη ύπαιθρος του νησιού είναι εύκολα προσβάσιμη και προσφέρει, χάρη στα πολυάριθμα και με σήμανση μονοπάτια της φύσης, πληθώρα ευκαιριών για πραγματοποίηση ενός ταξιδίου στη φύση, στην ιστορία και τον σπολιτισμό. Συνολικά υπάρχουν 52 σηματοδοτημένα μονοπάτια της φύσης που προβάλλουν τα όμορφα τοπία και τον έντονο μεσογειακό χαρακτήρα του νησιού. Περπατώντας τα θα ανακαλύψετε ένα θησαυρό ποικίλης χλωρίδας και πανίδας, απομεινάρια που μαρτυρούν την ιστορία των μεταλλείων του νησιού, καθώς κι άλλα ενδιαφέροντα μνημεία.
Παρόλον που κάποια μονοπάτια είναι πιο απαιτητικά, όλα προσφέρουν την ίδια ευχαρίστηση για τις αισθήσεις – ιδιαίτερα κατά τους εαρινούς μήνες, οπότε και μπορείτε να απολαύσετε τους ήχους και τις ευωδίες της φύσης σ΄ όλο τους το μεγαλείο.
Χλωρίδα
Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί στην Κύπρο 1.908 διαφορετικά είδη φυτών, υποείδη, ποικιλίες, μορφές και υβρίδια. Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει γηγενή αλλά και εισαγόμενα φυτά (εξωτικά φυτά που έχουν εγκλιματιστεί), ενώ εξαιρούνται τα καλλιεργούμενα φυτά. Επίσης, υπάρχουν 142 ενδημικά φυτά (συναντιούνται αποκλειστικά στην Κύπρο), που αποτελούν το πιο σημαντικό κομμάτι της χλωρίδας του νησιού.
Τα δάση της Κύπρου είναι κυρίως φυσικές εκτάσεις μεγάλης βιοποικιλότητας και τεράστιας οικολογικής σημασίας. Πολλά απ΄ αυτά έχουν ανακηρυχθεί Εθνικά Δασικά Πάρκα και προστατευόμενες περιοχές για τη χλωρίδα και την πανίδα, καλύπτοντας περισσότερο από το 70 τοις εκατό του δικτύου NATURA 2000 στο νησί.
Η τραχεία πεύκη είναι το κυριότερο δασικό δέντρο και συναντάται τόσο στις παράκτιες περιοχές όσο και σε υψόμετρο έως και 1.200 – 1.400 μέτρα, ενώ η μαύρη πεύκη κυριαρχεί στις κορυφογραμμές του Τροόδους.
Κοντά στα μεγάλα ποτάμια και τις περιοχές που τα περιβάλλουν κυρίαρχα δέντρα είναι ο πλάτανος και η σκλήθρα, ενώ υπάρχουν κι άλλα είδη δέντρων που συναντιούνται σε μικρότερη κλίμακα, όπως ο κέδρος και το μεσογειακό κυπαρίσσι.
Στο τοπίο κυριαρχούν επίσης οι θαμνώδεις εκτάσεις. Στα ορεινά το κοινό είδος θάμνου, η χρυσή δρυς, συναντιέται μόνο του σε αμιγή δάση ή μαζί με πεύκα. Στα πεδινά θα βρείτε θαμνώδεις εκτάσεις μαζί με τα κυρίαρχα είδη τον αόρατο, την (άγρια) ελιά, την χαρουπιά και το μαστιχόδεντρο, καθώς και την τραχεία πεύκη.
Καθώς περπατάτε στα μονοπάτια της φύσης της Κύπρου θα συναντήσετε μερικά από τα πολλά ενδημικά – υπό εξαφάνιση φυτά – τα περισσότερα από τα οποία έχουν περιληφθεί στον κατάλογο προστατευόμενων φυτών της Σύμβασης της Βέρνης. Ανάμεσα σ΄ αυτά είναι τα εξής:
- “Σκύλλα” – ένα είδος φυτού της οικογένειας των υακίνθων
- Loch’s Glory-of-the-snow (του Τροόδους), (Chionodoxa lochiae)
- Lefkara’s ankle (Astragalus macrocarpus ssp. Lefkarensis)
- κυπριακή ορχιδέα
- κυπριακή τουλίπα
Πανίδα
Η Κύπρος διαθέτει επίσης μια υπέροχη ποικιλία βιότοπων κατάλληλων για πολλά είδη ζώων χάρη στην ποικιλία των τοπίων του νησιού – το καθένα με το δικό του ιδιαίτερο μικροκλίμα και τοπογραφικά χαρακτηριστικά – και την ποικιλία των εδαφών και γεωλογικών υποστρωμάτων, καθώς και την ποικιλομορφία των δασών και της γεωργικής βλάστησης.
Ανάμεσα στα θηλαστικά που συναντιούνται στο νησί είναι τα εξής:
- Αγρινό – Είδος άγριου προβάτου, που συναντιέται μόνο στην Κύπρο. Είναι επίσης το μεγαλύτερο άγριο θηλαστικό που υπάρχει στο νησί.
- Αλεπού – Το μόνο σαρκοφάγο θηλαστικό της Κύπρου
- Σκαντζόχοιρος – Ένα ενδημικό υποείδος και ντροπαλό και μοναχικό ζώο
- Νυχτερίδες – Ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό της κυπριακής πανίδας, και ένα από τα πιο περίεργα είδη θηλαστικών, με 19 διαφορετικά είδη που συναντιούνται στο νησί.
Η γεωγραφική θέση της Κύπρου την καθιστά ένα από τους σημαντικότερους βιότοπους για αποδημητικά πουλιά και οι διεθνείς πτηνολογικές οργανώσεις την κατατάσσουν ανάμεσα στις πιο σημαντικές περιοχές του κόσμου για τη βιοποικιλότητα των πουλιών της. Είναι επίσης μια μοναδική τοποθεσία στην Ευρώπη για ενδημικά πουλιά.
Οι πεταλούδες στην Κύπρο, οι οποίες ανήκουν στην οικογένεια των λεπιδόπτερων, επίσης θεωρούνται ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, με 52 είδη στο νησί – 9 από τα οποία είναι ενδημικά της Κύπρου.
Αξιοθέατα
Πέρα από τη γενναιοδωρία της φύσης που θα συναντήσετε στα μονοπάτια, μερικές από τις διαδρομές έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να δίνουν την ευκαιρία στον επισκέπτη να ανακαλύψει την πολιτισμική κληρονομιά της Κύπρου, μέσω ποικίλων μνημείων όπως βυζαντινές εκκλησίες (Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς ΟΥΝΕΣΚΟ), βενετικά γεφύρια, τζαμιά κι άλλα ενδιαφέροντα αξιοθέατα.
Βαθμός Δυσκολίας
Τα μονοπάτια της φύσης χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες βαθμού δυσκολίας:
- Κατηγορία 1: Εύκολο μονοπάτι, με ομαλή κλίση. Κατάλληλο για όλες τις ηλικίες και φυσική κατάσταση.
- Κατηγορία 2: Μέτριος βαθμός δυσκολίας, κατάλληλο για ενήλικες με μέτρια-καλή φυσική κατάσταση. Ξαφνικές μεταβολές στην κλίση (ανηφόρα ή / και κατηφόραl), και / ή πορεία σε στενό και ανώμαλο έδαφος.
- Κατηγορία 3: Υψηλός βαθμός δυσκολίας. Διαδρομή με δύσκολο έδαφος, όπως ξαφνικές αλλαγές στην κλίση (ανηφόρα ή / και κατηφόρα), πορεία σε ιδιαίτερα ανώμαλο κα ι /ή ολισθηρό, και / ή στενό και / ή απότομο έδαφος. Κατάλληλο για ενήλικες με καλή-εξαιρετική φυσική κατάσταση. Ακατάλληλο για μικρά παιδιά.
Μάθετε περισσότερα!
Σ΄ αυτό το τμήμα του δικτυακού τόπου μπορείτε να βρείτε όλες τις σχετικές πληροφορίες για τα 31 μονοπάτια πεζοπορίας, ενώ λεπτομερές φυλλάδιο – το οποίο περιλαμβάνει πολύτιμες συμβουλές πώς να περπατήσετε με ασφάλεια και άνεση, καθώς και χάρτες – είναι διαθέσιμο για να το κατεβάσετε εδώ.
Για πιο λεπτομερείς πληροφορίες που αφορούν και τα 52 σηματοδοτημένα μονοπάτια από το Τμήμα Δασών, πατήστε εδώ.
